TÂM NGUYỆN ĐƯA SÁCH ĐẾN MỌI NGƯỜI

Không biết có phải do mải mê làm ăn nên anh Võ Thành Tân (Ảnh), tổng giám đốc doanh nghiệp Sách Thành Nghĩa, nay đã 46 tuổi nhưng vẫn chưa nghĩ đến chuyện hạnh phúc riêng. chưa vợ, sống rất bình dị, không cầu kỳ trong ăn mặc và ăn uống.

Quanh năm suốt tháng người ta chỉ thấy ông ngồi trong văn phòng với chiếc điện thoại đổ chuông liên tục. Sắm xe hơi nhưng chủ yếu để cho nhân viên của mình đi lo công việc hoặc cho bạn bè mượn, còn mình vẫn đi làm bằng xe gắn máy… Đó là những nét chấm phá đời thường của Võ Thành Tân.

 Đi lên bằng chính đôi chân của mình

     Không ít người khi gặp Võ Thành Tân đã đặt câu hỏi vì sao trong thời khủng hoảng kinh tế, nhiều doanh nghiệp lao đao vì thiếu vốn mà mới đây - vào trung tuần tháng 7-2011, Thành Nghĩa lại triển khai thêm dự án xây dựng Trung tâm thương mại - văn hóa - du lịch - dịch vụ, trị giá 250 tỷ đồng, tại Đại học Quốc gia TPHCM ở Thủ Đức? Thay cho câu trả lời, Võ Thành Tân cho biết anh vừa khai trương siêu thị sách thứ 41 của mình tại phố Giảng Võ, Hà Nội.

- Lúc này lãi suất ngân hàng cao ngất như vậy mà anh vẫn dám vay để xây dựng siêu thị sách?

- Thành Nghĩa chưa bao giờ vay vốn ngân hàng - Tân cười cho biết.

     Nghe câu trả lời “chắc như đinh đóng cột” của Võ Thành Tân, nhiều người không khỏi ngạc nhiên. Ngạc nhiên là vì chỉ tính riêng việc bỏ ra hàng trăm tỷ đồng xây dựng 41 siêu thị sách mang tên cố Tổng Bí thư Nguyễn Văn Cừ, trải dài từ Nam ra Bắc, đã thấy Thành Nghĩa trường vốn như thế nào. Có thể nói ngay cả hệ thống nhà sách của các doanh nghiệp nhà nước cũng chưa thể có cơ ngơi kinh doanh đồ sộ như vậy. Chưa tính hàng tháng Thành Nghĩa phải chi cả chục tỷ đồng trả lương cho đội ngũ hơn 3.000 quản lý, nhân viên. Nói như thế để thấy có người không tin Thành Nghĩa không vay vốn ngân hàng, cũng có cơ sở. Thế nhưng nếu đi sâu vào hiệu quả kinh doanh của Thành Nghĩa, sẽ thấy cái tài của doanh nhân Võ Thành Tân trong việc sử dụng đồng vốn. Và đây là “bí kíp” và là kế sách của Tân để xoay xở làm sao đồng vốn tiếp tục sinh lời, xây dựng cơ sở vật chất, mua sắm trang thiết bị, mở rộng kinh doanh…

  Đó là con số phỏng đoán của người ngoài cuộc, doanh thu thực của Thành Nghĩa hẳn còn cao hơn nhiều.

      Nhiều người hỏi Tân: Nhiều tiền thế sao không chuyển sang làm dự án, kinh doanh bất động sản? Tân khẳng định: “Chiến lược kinh doanh của Thành Nghĩa từ trước đến nay và về lâu dài vẫn trung thành với mặt hàng sách báo và văn hóa phẩm. Tôi nghĩ đưa càng nhiều sách đến người dân càng tốt. Sách là tri thức, mong muốn của tôi là đưa tri thức đến mọi người”.

      Nói là làm, Võ Thành Tân cho mở liên tiếp các siêu thị sách của mình tại các tỉnh - thành trong cả nước. Do vậy thương hiệu sách Thành Nghĩa ngày càng được khách hàng gần xa biết đến. Không phải đến khi trở thành một trong những tỷ phú sách giàu có của cả nước Võ Thành Tân mới không mượn của ai.

      Ngay từ khi mới chập chững bước vào môi trường kinh doanh sách báo cách đây 18 năm, Võ Thành Tân đã nguyện với chính mình là tự xoay xở vốn, có tới đâu làm tới đó, làm chắc ăn chắc, không phiêu lưu làm giàu bằng mọi giá, phải quyết tâm, đi lên bằng chính đôi chân của mình.

      Lập nghiệp từ nghề... bán dạo

      Nhà Tân ở một vùng quê nghèo ven thị trấn Chợ Chùa, Nghĩa Hành, Quảng Ngãi. Học hết phổ thông Tân theo anh chị vào Sài Gòn mưu sinh. Năm 1993 Tân tốt nghiệp khoa Địa lý Trường Đại học Khoa học xã hội - Nhân văn TPHCM. Một năm sau khi ra trường Tân vẫn chưa xin được việc làm, chỉ vì ngành học khó tìm được cơ quan tuyển dụng.

      Nhiều hôm lang thang trên đường Nguyễn Văn Cừ, Tân thấy nhiều sinh viên, học sinh và cả người lớn chen nhau mua sách báo từ những đống sách cũ bày bán trên hè phố, anh bèn nảy ra ý định kinh doanh mặt hàng này. Dùng số tiền mẹ gửi cho ăn học, Tân đạp xe đến các tòa soạn báo và các nhà xuất bản, mua sách báo về bán dạo. Theo thời gian, thấy công việc kinh doanh có vẻ thuận lợi, Tân quyết định mở kiosque bán sách.

     Với nhãn quan biết nhìn xa, lo xa, Tân chọn địa điểm đặt kiosque bán sách trên đường An Dương Vương, quận 5 - nơi có nhiều trường đại học và phổ thông trung học. Sách báo “bán chạy như tôm tươi”, một mình Tân sáng đi lấy báo, chiều về bán sách không thể nào đáp ứng nhu cầu đọc của học sinh, sinh viên và nhân dân quanh vùng.

     Do vậy, Tân rủ thêm mấy người bạn mở nhà sách mang tên Thành Nghĩa. Sau đó, nhà sách đầu tiên của Võ Thành Tân mang tên cố Tổng Bí thư Nguyễn Văn Cừ ra đời, nằm trên đường Nguyễn Văn Cừ, quận 1, TPHCM, là nhà sách tư nhân lớn nhất lúc bấy giờ. Thừa thắng xông lên Tân thành lập Doanh nghiệp Sách Thành Nghĩa để có tư cách pháp nhân quan hệ với các đối tác, làm cơ sở cho việc mở hàng loạt nhà sách trên địa bàn TPHCM và các tỉnh lân cận.

     Với phương châm bạn hàng, khách hàng là thượng đế, là nguồn sống của doanh nghiệp, Tân rất coi trọng chữ tín. Mặt khác Tân quan niệm kinh doanh văn hóa không đơn thuần chỉ là kiếm tiền, mà còn góp phần đưa chủ trương, đường lối của Đảng và tri thức khoa học đến cho mọi người một cách nhanh nhất, hiệu quả nhất. Đồng cảm với quan niệm này của Tân, các đối tác, bạn hàng của Tân đã ủng hộ anh hết mình.

     Là doanh nghiệp tư nhân nhưng Doanh nghiệp Sách Thành Nghĩa có chi bộ Đảng, Đoàn thanh niên và công đoàn, các đoàn thể hoạt động như một đơn vị nhà nước. Thành Nghĩa đã được trao tặng hàng chục bằng khen của Chính phủ, các bộ ngành và UBND các tỉnh - thành về thành tích kinh doanh, từ thiện xã hội… Đặc biệt, Ban Tuyên giáo Trung ương đã tặng bằng khen đơn vị làm tốt cuộc vận động học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Thế mới biết người kinh doanh văn hóa nếu biết gắn với các hoạt động xã hội, công việc sẽ “xuôi chèo mát mái”, càng đạt hiệu quả cao hơn

     Toan tính căn bản

    Năm 2000, lần đầu tiên một doanh nghiệp tư nhân ở TPHCM đúc tượng đồng cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc, thân sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh, dâng tặng Bảo tàng khu di tích Kim Liên, Nam Đàn, Nghệ An. Chủ doanh nghiệp đó chính là doanh nhân trẻ Võ Thành Tân. Lễ trao tặng tượng đồng cụ Phó bảng diễn ra đúng lúc Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh về thăm khu di tích Kim Liên. “Đây là một vinh dự cho doanh nghiệp chúng tôi” - Tân thổ lộ như vậy.

     Mấy năm sau, trong một lần về Đồng Tháp tìm kiếm địa điểm mở nhà sách, Tân có đến viếng mộ cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc. Trở về TPHCM, Tân vận động nhân viên cùng mình góp đồng đúc tiếp tượng đồng cụ Phó bảng dâng tặng khu di tích mộ cụ ở Đồng Tháp. Sau đó Tân đã triển khai xây dựng và đưa vào hoạt động các nhà sách ở Bến Tre, Tiền Giang. Riêng tại Đồng Tháp, Tân mở 3 nhà sách.

     Để thực hiện kế hoạch mở rộng hệ thống nhà sách đến với hầu hết các tỉnh - thành trong cả nước, sau khi mở rộng mạng lưới nhà sách đến các tỉnh miền Nam và miền Trung, Tân đã mở tiếp nhà sách ở Lạng Sơn, Vĩnh Phúc và Hà Nội.

      Khi đã có trong tay hàng chục siêu thị sách, Tân nghĩ ngay đến việc mua lại cổ phần các nhà máy in ở Bến Tre, Phú Yên, Gia Lai..., đồng thời tuyển dụng hàng chục kỹ sư chuyên ngành công nghệ thông tin, thành lập phòng chế bản, để khép kín dây chuyền sản xuất, in ấn và phát hành sách vở.

      Với hàng chục tỷ đồng dùng để mua sắm các trang thiệt bị ngành in hiện đại, Tân đã góp phần làm sống lại các nhà máy in đã hoạt động theo cơ chế bao cấp, đang bỏ hoang phế tại các tỉnh này, giải quyết công ăn việc làm cho hàng trăm lao động đang có nguy cơ thất nghiệp. Từ ngày có 3 nhà máy in, Tân đã chủ động hơn trong việc in ấn, liên kết xuất bản, nâng cao chất lượng sản phẩm. Đặc biệt là cung ứng kịp thời và đầy đủ lượng sách cho 41 siêu thị sách trên cả nước.

     Góp phần không nhỏ cho việc vận chuyển hàng đến các siêu thị sách ở mọi miền đất nước là đội xe chuyên dùng của Thành Nghĩa. Với hàng chục đầu xe tải, xe container, Võ Thành Tân đã thành công trong việc tiết kiệm chi phí để hạ giá thành sản phẩm.

     Không dừng lại ở đó, Tân còn thành lập một đội xây dựng để thi công các công trình siêu thị sách với chất lượng và thời gian nhanh nhất. Nhiều người đã rất ngạc nhiên về tốc độ xây dựng siêu thị sách của Doanh nghiệp Sách Thành Nghĩa. Điều này lý giải vì sao người ta thấy Thành Nghĩa khai trương siêu thị sách liên tục.

     Nhiều bạn bè, cộng sự của Tân thấy anh luôn bận bịu, ngập đầu trong công việc mà ái ngại. Giàu có, thành đạt nhưng Tân sinh hoạt, chi tiêu rất đúng mực, hơi có phần dè sẻn. Vậy của cải để cho ai? Anh cười cười, nói năng nhỏ nhẹ: “Trước nhất là để bảo đảm đời sống cho 3.000 cán bộ, nhân viên và gia đình của họ!”. Có người đặt vấn đề, nếu để chỉ ra một điều gì đó chưa hoàn thiện trong con người Võ Thành Tân, một doanh nhân thành đạt, đó chỉ có thể là anh chưa biết hưởng thụ những niềm vui đơn giản nhất, như đi du lịch chẳng hạn.

                                                                                                                                                     Xuân Hồng